“Zinema sozialak beharrezko izaten jarraitzen du”

Adrián Ordóñez “Todo va bien” filmaren zuzendaria da, Homeless Film Festival jaialdiko sail ofizialeko Besarkada Sariaren irabazlea. Berarekin hitz egin dugu bere lanaz eta jaialdiari begira dituen aurreikuspenez

Ezer baino lehen, Zorionak. Zorionak egin duzuen lanagatik eta zorionak jasotzen ari zareten sariengatik.
Bai, oso pozik gaude, proiektu bat lantzen hasten zarenean askotan imajinatzen ez duzun harrera izaten ari delako, eta are gehiago, jorratzen duzun gaia. Hasieratik, dirulaguntza, laguntza, bilatzen hasi ginenean, ate asko itxi zizkigutelako. Esatean hitz egin dezagun honetaz. A, bai, orduan ez. Eta ikusi dugu zinemaldiak harrera oso ona egiten digula, beraz, oso pozik gaude. Eta Sergio Rubiok, proiektuaren gidoilariak, taldeari sari hau irabazi genuela esan nionean, arrazoi du, esan zuen sari horrek ematen diola zentzua istorioari eta film laburra egin izanari. Jaialdi mota hau, azkenean, horretan aritzeagatik izan dezakegun saririk onenetakoa da.
Zeri buruzkoa da Dena ondo doa? Nola laburbilduko zenuke?
“Dena ondo doa” bizitza hobea bilatu nahi duten mutilengan laburbilduko litzateke, etengabe epaituak, hori da, baina gero beste lurralde batzuetara eta beste mundu batera pentsamendu batekin iristen direnean konturatzen dira beste jatorri batekoak izateagatik marka bat dutela eta ezin dutela aurrera egin agian beste batzuk bezain erraz. Orduan, bizitza hobea bilatu nahi izatea da, eta ez aurkitzea uste nuen bezain erraza.
Hori, zoritxarrez, egunerokotasunaren parte da, ezta?
Bai, asko.  Malagan, adibidez, mutil asko daude. Orain pentsa dezaket nora doazen gehienak, bizitzaren bila. Haiekin lan egiten nuen esperientzia ez zen Hassanekin bakarrik izan, Mattekin baizik. Hori da, nik bizimodua atera nahi dut eta ondo egin nahi dut, baina batzuetan ez diogu erraz jartzen.

Nolakoa izan da prozesua? Noski, guk gero emaitza duina ikusten dugu, indartsua, interesgarria, gogoeta eragiten diguna, baina lan izugarria dago, aspaldikoa.
Sergio Rubiok bizpahiru urte zeramatzan istorio honekin idazten, galdetzen, informatzen, poliziekin, familiarekin, GKEekin hitz egiten, bila. Gidoia iritsi zitzaidan, pertsonaiak bilatzeko prozesuarekin hasi ginen, eta haiek kontatzea nahi genuen, benetan bizi izan duten mutilek. Orduan hor sartu zen Málaga Coga, castinga egin genuen, Kordoban ere egin genuen. Eta Hassan ikusi genuenetik uste genuen protagonista genuela. Eta gero bi hilabete joan ziren Fernando Jimenezekin batera, Sara ere bazegoen, Sanord entseguetan eta Neda, itzultzailea, film laburra arabieraz zelako, eta itzultzaileari esan behar genion zer transmititu behar zuen eta espainierara pasatzeko. Bi hilabete eman zituzten aktore bihurtzeko ahaleginetan, eta lortu egin zuten. Batez ere, beti kontatzen dudan gauza bat, beraiei esaten niena, “Hau kamera aurrean sentitu behar duzu”. Nik erakutsi nien kameraren aurrean jartzen, baina kalean lo egiten sentitzea edo gaizki tratatzea, hori etxetik zetorren, zoritxarrez.
Zer ikusi zenuten Hassanengan?
Atentzioa eman zigun lehen gauza haren presentzia izan zen. Mutil gazte bat nahi genuen, begiratzen diozunean, oraindik esploratzeko mundu asko duela senti dezazun. Hassanek hori ematen du film laburrean. Gero frogatu zuen horrela zela. Esan beharra daukat, halaber, bera ez zela inoiz berandu iristen entseguetara, hasiera-hasieratik hartu zuela serio. Hau da, berak lan bat bezala hartu zuen eta filmatzeko eseri zen eguna… Ni konboiari begira nengoen eta sinestezina diot, bi hilabetez filmaketa egunean entseatu ondoren, hori baita egun gakoa. Eta Hassan tipo maitagarria da, langilea. Gaur egun 24 orduz lan egiten du eta bere neskalagunarekin bizi da, eta hori besterik ez du nahi gaur egun. Horregatik, pixka bat gehiago kostatzen zaigu batzuetan berarekin kontatzea, ez duelako bere lana galdu nahi, ez duelako galdu nahi duena, Espainian lortu ahal izan duena, asko kostatu zaio eta, benetan, ulertzen dugu. Beraz, irabazi egin du eta berak merezi duela uste dut, tipo zoragarria delako.
Zer esan nahi du zuentzat Homeless Film Festivalean sarituak izateak? Zer esan nahi du horrek taldearentzat?
Bizitegiko Monicak deitu zidan telefonoz eta sariaren berri eman zidan. Film labur andaluziarra izanik, zalantza genuen Iparraldean ulertuko ote ziguten. Politena da, halaber, gai interesgarria dela nazio-mailan, eta, modu batera edo bestera, sentsazioekin bakarrik ulertzen dugula. Film laburrak transmititu nahi duena da, sentsazio horiek. Guretzat benetako plazera da Bilbon sari bat irabazi izana, eta batez ere horrelako arazoei, arazo sozialei, lekua ematen dien jaialdi batean.
Sari gehiagotan aukeratu bagaituzte ere, hau da Sergio Rubiorentzat eta niretzat hau laburra egitearen emaitza handia.
Saririk handiena da, eta horregatik igo nahi dugu, guk geuk jaso, eta Homelesseko jendea ezagutu. Oso pozik gaude sari honekin.
Eskerrik asko, Adrian. Zerbait gaineratzeko?
Nik transmititu nahi dudana da zinema soziala garrantzitsua dela. Zinemako jendeari entzun edo irakurri diot, zinema soziala zalantzan jarriz. Beren egunerokoan arazorik ez dutelako izango da, baina azkenean zinema soziala garrantzitsua da, haren alde borrokatzen jarraitu behar da, eta erakundeek edo enpresek zinema sozialaren eta errealitatearen aldeko apustu handiagoa egin behar dute; izan ere, azkenean, denok ditugu arazoak, familiakoak edo lagunak, alde batera edo bestera begiratzen badugu, eta horri buruz hitz egitea behar dugu. Horretarako da zinema ere, zer gertatzen ari den kontatzeko.